‘We willen wonen, werken en recreëren op één plek’
De overspannen woningmarkt was een probleem in 2017. Hoe zal dat in 2018 zijn? Volgens Ger Jaarsma, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Makelaars en Taxateurs (NVM), blijft Nederland nog wel een tijd met een te krappe woningvoorraad kampen.
Wat zijn de knelpunten op de woningmarkt?
,,Het grote knelpunt is het gebrek aan woningen. De afgelopen jaren zijn er structureel te weinig gebouwd. Elk jaar wordt een deel van de bestaande woningen gesloopt en de bevolking groeit. Voor een goede balans zouden er per jaar 80.000 woningen bij moeten komen. De afgelopen zeven tot acht jaar waren het er gemiddeld 50.000. Daarom is er nu een woningtekort van zo’n 200.000 woningen. Met name huurders in het middensegment, starters en ouderen hebben daar last van.’’
Bezichtiging in groepen, een bod boven de vraagprijs. Mensen kunnen bij aankoop van een huis geen weloverwogen beslissing nemen en mogelijk in problemen komen. Kunnen makelaars daar niet iets socialer mee omgaan?
,,De markt is zo gek en overspannen. Makelaars moeten een manier vinden om daar mee om te gaan. Als je op dit moment een woning in Amsterdam op Funda zet, weet je dat er wel honderd kijkers komen. Het is ondoenlijk om die allemaal rond te leiden. Daarom organiseert de verkoopmakelaar een kijkdag en inderdaad wordt er vaak overboden op woningen. De enige manier om daar vanaf te komen is het woningtekort oplossen. Want makelaars vinden het heus ook niet zo leuk.
Verder wil ik kopers aanraden een aankoopmakelaar in de arm te nemen. Slechts vijftien procent van de kopers doet dat. Een aankoopmakelaar kan je behoeden voor het flink overbieden op de woning. Dan heb je de woning misschien niet, maar kom je ook niet in de problemen door een te dure woning.’’
Als koper kan je in steden niets meer kopen zonder aankoopmakelaar. Makelaars spelen elkaar de bal toe. Is dat geen ongewenst systeem?
,,Wij hebben inderdaad al ruim veertig jaar een uitwisselingssysteem. Een verkoopmakelaar zet een woning in het systeem zodra hij een opdracht tot verkoop heeft. Daardoor kunnen andere makelaars al voordat een woning op Funda staat zien wat er te koop gaat komen. Daar kan een koper voordeel bij hebben.
Maar een verkoopmakelaar zal een ander nooit de bal toespelen. Zijn taak is de best mogelijk prijs krijgen voor een woning. Hij zal daarom de woning altijd breed wegzetten en geen voorrang geven aan kopers met een aankoopmakelaar.’’
Wat hebben makelaars het afgelopen jaar gedaan om de situatie op de woningmarkt te verbeteren?
,,Een deel van onze leden is nieuwbouwmakelaar. Zij zetten zich in om gemeenten en bouwers te adviseren bij bouwprojecten. Het gaat om de bouw van nieuwe huizen, maar ook het ombouwen van kantoren tot woningen. Daar zit een deel van de oplossing. Volgens de Rabobank is er twee miljoen vierkante meter kantoorruimte beschikbaar en geschikt voor bewoning. In totaal biedt dat ruimte voor 35.000 nieuwe woningen.
Ook op het platteland is binnen enkele jaren vijftig miljoen vierkante meter leeg en bieden boerderijen, schuren en arbeiderswoningen nieuwe mogelijkheden voor bewoning.’’
Wat moet er gebeuren om de knelpunten op te lossen?
,,De trend is dat mensen willen wonen, werken en recreëren op één plek. Dat blijft. Er moeten dus flink veel woningen worden bijgebouwd, met name in en rondom steden, steeds met die combinatie in het achterhoofd. Dat betekent dat er niet alleen woningen moeten komen, maar ook groen, plekken voor bedrijven en infrastructuur. Naar verwachting zullen er tussen de twintig en dertig agglomeraties ontstaan in Nederland.
Ook voor grote steden zijn er nog voldoende mogelijkheden om uit te breiden. Deels op inbreidingslocaties, maar ook aan de randen van de stad. Verder kunnen steden erover denken de lucht in de gaan. In Rotterdam gebeurt dat al. Hoogbouw levert natuurlijk meer woningen per vierkante meter op.’’
Wordt de woningnood komende jaren opgelost?
,,Afgelopen jaar zijn nog te weinig woningen gebouwd en komend jaar zal het naar verwachting net voldoende zijn. Daarmee houden we voorlopig een tekort. Dus de problemen zullen helaas nog even voortduren.’’