Mam, hoe word ik rijk?

1393

Van belastingen tot bitcoins, van goudstaven tot creditcards. Praten met je kind over financiën wordt een stuk makkelijker als je Het te gekke geldboek van journalist Arwen Kleyngeld in huis haalt. Daarom: vijf onderwerpen om te bespreken aan de ontbijttafel.

Is het slim om te investeren in cryptogeld, zoals bitcoins?
Cryptogeld is bedacht om het financiële systeem te veranderen. Om je geld te bewaren of ermee te handelen heb je geen bank meer nodig, alleen een computer. Gebruikers bewaren het digitale geld samen in een zogeheten blockchain. Het bijzondere aan die blockchain is dat er geen centraal punt is waar alle gegevens staan opgeslagen. Het zit in blokken vol data, op verschillende computers die met elkaar zijn gelinkt, waardoor het moeilijk te bereiken is voor hackers
Cryptomunten hebben nu nog grote nadelen. Ten eerste kun je er nog niets mee kopen. Je moet het eerst omwisselen voor ander geld, bijvoorbeeld euro’s, en pas dan kan je ermee betalen. Het tweede nadeel is dat het een speculatiemiddel is: mensen kopen cryptomunten omdat ze hopen dat ze meer waard worden. Terwijl de waarde in werkelijkheid juist sterk wisselt. Je kan dus rijker worden als je ze op het juiste moment koopt en verkoopt, maar je kan ook veel geld kwijtraken.
Als je wat geld kunt missen is het slim om samen met je kinderen wat cryptogeld te kopen, liefst verschillende munten, om een beetje te oefenen. Want cryptogeld zal niet meer verdwijnen. Als je het geld niet kan missen is dat onverstandig. Je kunt namelijk vrij makkelijk al je geld kwijtraken.

Kun je rijk worden van Pokémonkaarten?
Vroeger spaarden mensen postzegels of munten, nu zijn dat Pokémonkaarten. Natuurlijk hoop je bij de aanschaf van een pakje op zo’n bijzonder exemplaar dat heel veel geld waard is. Op dit moment worden voor zeldzame Pokémonkaarten, die onbeschadigd zijn, honderden of zelfs duizenden euro’s neergeteld. Helaas zijn dat zeldzame uitzonderingen. De kans dat je zo’n kaart op de kop tikt is ongeveer net zo groot als de kans op het winnen van een loterij. Heel klein dus. Die kaarten, bijvoorbeeld met een Charizard of een Pikachu erop, zijn zoveel geld waard omdat ze zo zeldzaam zijn. Bedenk bovendien dat het sparen van Pokémonkaarten veel geld kost, want zo’n pakje met tien kaarten kost al snel zes euro. Verzamel die kaarten dus vooral omdat je het leuk vindt, niet om er rijk van te worden.

Is het nog slim om te sparen, nu de rente zo laag is?
Tegenwoordig krijg je nauwelijks rente meer op je spaargeld. Vroeger was een gespaarde euro na twee jaar al snel 1,10 euro waard. Nu blijft je euro gewoon een euro. Eigenlijk worden je spaarcentjes dus minder waard, want door inflatie kun je minder kopen voor hetzelfde bedrag – alle prijzen gaan immers langzaam omhoog. In plaats van te sparen, zou je in aandelen kunnen beleggen. Dat levert vaak meer rendement op – de aandelen worden in de loop van de tijd vaak meer waard. Toch kleeft er ook een nadeel aan: het aandeel kan ook minder geld waard worden, en weg is dan je geld.
Daarom is het verstandig te beleggen in verschillende soorten aandelen. Dan zijn de risico’s veel kleiner. Zo’n pakketje wordt op lange termijn over het algemeen meer waard. Op korte termijn hoeft dat niet zo te zijn. Daarom is beleggen alleen verstandig met geld dat je voor meerdere jaren kunt missen. Het voordeel van sparen is dat het veilig is. Je hebt niet te maken met wisselende koersen en je kan je geld altijd van je rekening halen als je iets wil kopen.

Is het dom om je diep in de schulden te steken, bijvoorbeeld voor je studie?

Soms ontkom je niet aan het lenen van geld. Bijna niemand kan bijvoorbeeld een huis kopen zonder hypotheeklening. Lenen voor een studie kan ook slim zijn, en soms gewoon noodzakelijk. De overheid leent het geld uit en vraagt bijna geen rente. Je zit dus niet vast aan maandelijkse hoge rentekosten. Maar het blijft een lening. Sommige mensen zien het als gratis geld, maar dat is natuurlijk niet zo. Je moet het een keer terugbetalen. Als je jarenlang geld hebt geleend om te studeren, zit je met een grote schuld van duizenden euro’s. Daarom is het altijd slim om zo weinig mogelijk te lenen, niet meer dan je echt nodig hebt. Bedenk vooraf goed dat je elke geleende euro een keer zult moeten terugbetalen.
Waar je bij het lenen van geld erg mee moet oppassen zijn hoge rentes. De maximaal toegestane rente nu 10 procent. Dat is veel. Als je duizend euro leent, moet je elk jaar honderd euro aan rente betalen. Dit soort rentepercentages komt soms voor bij spullen die je op afbetaling koopt of bij een korte lening bij een bank.

Hoe belangrijk is het om rijk te worden?
Om maar met de deur in huis te vallen: De meesten van ons worden niet heel rijk. Gelukkig is dat helemaal niet erg. Elk kind zal denken dat rijke mensen gelukkiger zijn dan arme mensen. Toch zijn er onderzoeken die het tegendeel beweren. Als je net iets meer geld hebt dan gemiddeld, zit je ongeveer op de top van gelukkig zijn. Dat komt waarschijnlijk omdat je went aan luxe dingen en die heel normaal gaat vinden. Dan is het niet meer bijzonder en geniet je er minder van. Denk bijvoorbeeld aan een stuk chocolade. Als je één keer per week een klein stukje krijgt, word je heel blij van dat kleine stukje. Maar als je elke dag zoveel mag eten als je wil, geniet je er niet meer van.

Het te gekke geldboek – over geld dat rolt, verdubbelt en verdwijnt van Arwen Kleyngeld verschijnt op 24 februari bij Fontaine Uitgevers € 19,99